Kanun açısından yasak sayılmayan her çeşit ekonomik amaç ve konu için anonim şirket kurulabiliyor. Şirket, kurucuların, kanunun istediği şekilde düzenlediği, sermayenin tamamını ödemeyi koşulsuz olarak taahhüt ettikleri, imzalarının noterde onaylandığı ya da ticaret sicili müdürü veya yardımcısı huzurunda imzalanan ana sözleşmede, anonim şirket kurma iradelerini açıkladıkları takdirde kurulabiliyor.
Nakit olarak taahhüt edilen payların itibarî değerlerinin en az ¼’ü tescil edilmeden önce, geri kalan miktarın ise şirketin tescilini takip eden 24 ay içinde ödenmesi gerekiyor.
Ana sözleşmenin yazılı olarak yapılması ve tüm kurucuların imzalarının noter tarafından onaylanması ya da ana sözleşmenin ticaret sicili müdürü ya da yardımcısı huzurunda imzalanması koşulu bulunuyor.
Ana sözleşmede yer alması gereken önemli konular;
- Şirketin ticaret unvanı ve merkezinin yer alacağı konum
- Önemli hususları belirtilmiş ve tanımlanmış olan şirketin işletme konusu
- Şirketin sermayesi ile her payın itibarî değeri ve bunların ödenmesinin şekil ve koşulları
- Pay senetlerinin nama ya da hamiline yazılı olacakları; belirli paylara tanınan imtiyazlar; devir kısıtlamaları
- Paradan banka sermaye olarak konan haklar ve ayınlar; bunların değerleri; bunlara karşılık olarak verilecek payların tutarı, bir işletme ve ayın devir alınması mevzu bahis olduğunda, bunların bedeli ve şirketin kurulması için kurucularca şirket hesabına satın alınan malların ve hakların ücretleri ile, şirketin kurulmasında hizmeti geçenlere verilmesi gereken ücret, ödenek veya ödülün miktarı
- Kurucular ile yönetim kurulu üyelerine ve diğer şahıslara şirket kârından sağlanacak yararlar
- Yönetim kurulunda bulunan üyelerin sayıları, bu üyeler arasından şirket adına imza yetkisi bulunanalar
- Genel kurulların toplantıya nasıl çağrılacakları ve oy hakları
- Şirket bir süre ile sınırlandırılmışsa, bu süre
- Şirkete ilişkin ilanların ne şekilde yapılacağı
- Pay sahiplerinin taahhüt ettiği sermaye paylarının çeşitleri ve tutarları
- Şirketin hesap dönemi
- İlk yönetim kurulu üyeleri atanması
Anonim şirket, gerçek ya da tüzel kişiler tarafından kurulabiliyor olup, ortak sayısı en az 1 kişi olabiliyor. Ortak sayısı için maksimum bir sınır bulunmuyor. Eğer ortak sayısı 500’ü geçerse, şirketler Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemelerine tabi tutuluyor. Bu şirket yapıları, daha sonrasında 1 ortak sayısının kalması ile tek ortaklı bir yapıya dönüşebiliyor.
Ortaklar tarafından en az 50.000 TL değerinde başlangıç sermaye verilmesi şartı bulunan anonim şirketlerde, belli bir tavan değere kadar sermaye artırımının Yönetim Kurulu tarafından yapılabileceğini öngören kayıtlı sermaye sistemine bağlı anonim şirketlerde ise başlangıç sermayesi en az 100.000 TL olması gerekiyor. Kayıtlı sermaye sistemine bağlı olabilmek için de şirketin halka açık veya halka kapalı anonim şirket olması durumu değiştirmiyor.